به گزارش مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، کتاب «فلسفه، هندسه و معماری» اثر حسن بلخاری استاد دانشگاه تهران منتشر شد.
فصول این کتاب درصدد تبیین و بیان تبیین نسبت میان فلسفه و معماری است و درصدد ایضاح این سخن است که معماری یک بیان است. یک اظهار و مهم‌تر بستری برای آشکارگی و انفتاح یک معنا (به تعبیر هایدگر)، بنابراین هویتی نظری و کاملاً فلسفی دارد. این ویژگی نه تنها مبتنی بر تاریخ فلسفه بلکه در قدرتی است که معماری در آشکار ساختن هویت یک ملت، فرهنگ یا تمدن دارد.
در این کتاب و در ۱۴ عنوان، بنیان‌های نظری معماری و شهر (که کالبد ظهور معماری است) مورد توجه و شرح قرار گرفته است؛ از نسبت میان فلسفه و معماری گرفته تا نسبت دقیق میان نظر و عمل در اندیشه اسلامی و نیز استفاده از امثله هندسی و عددی در تصویرگری دقیق نسبت میان حق و خلق در حکمت اسلامی و تأثیر این معنای بر معماری اسلامی، به علاوه ابوابی دیگر که هم تبیین آداب معنوی معماران و بنایان را مورد توجه قرار می‌دهد و هم جمال معنوی شهر را.
در بخشی از مقدمه کتاب آمده است:
اندیشه یونانی نسبت میان فلسفه، هندسه و معماری را بسیار جدی انگاشت و دقیقا از همین روست که ویتروویس در کتاب بسیار مهم و سرنوشت سازش، تاریخ معماری غرب، از ضرورت مطلق فلسفه دانی معماران سخن گفت: «معمار باید به اقسام مختلفه علوم آراسته باشد، چون با قوه تمیز او است که تمامی آثار دیگر هنرها به محک درمی‌آیند. این معرفت زاییده علم و عمل است. عمل، ممارست مداوم و منظم در کار است. و علم قدرت بیان و نمایش مهارت معمار است و براساس اصول تناسب. (معمار) باید هم بالذات بااستعداد باشد و هم مستعد تعلیم یافتن. نه استعداد ذاتی بی‌تعلیم و نه تعلیم بی‌استعداد ذاتی هنرمندی کامل تواند ساخت. وی باید تعلیم یافته باشد، ماهر در کار با قلم، هندسه آموخته، تاریخ بسیار بداند، اندیشه فیلسوفان را به دقت دریافته باشد، موسیقی بفهمد، اندکی از طب بداند، نظرات مردان قانون را بداند، و با نجوم و علم صور فلکی آشنا باشد.»
[box type=”alert-warning” align=”aligncenter” class=”” width=””]• فهرست مطالب و سرفصل های کتاب:[/box]
- فصل اول: فلسفه، اسطوره و هندسه
فلسفه و هندسه
هندسه و آیین
هندسه از منظر کیهان شناسی
افلاطون، هندسه و معماری
فلسفه اسلامی و هندسه - فصل دوم: هندسه، حکمت و معماری
معماری مقدس، تجسم اصل تناظر بین عالم و آدم
تمثیل ظهور حق در مظاهر عددی و هندسی به روایت سید حیدر آملی و تأثیر احتمالی آن بر هنر آیینه کاری ایرانی
طریقت معنوی در معماری به روایت رساله معماریه جعفراندی (قرن یازدهم هجری)
از دایره عرش تا مربع ارض
مبانی نظری معماری آرامگاه شمس تبریزی
نور و معماری؛ تلألؤ معنا در قالب فرم - فصل سوم: هندسه و شهر
جمال معنوی شهر در قرآن و حکمت (تأملی در زیبایی شناسی شهر اسلامی)
تأملی در مبانی حکمی شهر
شهر، هویت و زیبایی
[box type=”alert-info” align=”aligncenter” class=”” width=””]این کتاب در 234 صفحه توسط انتشارات دانشگاه تهران در قطع وزیری و به قیمت ۱۵۰۰۰ تومان منتشر شده است.[/box]